(Από τα αρχεία του House Rabbit Society)
Γιατί κατοικίδιο κουνέλι;
‘Iσως μόλις υιοθετήσατε το πρώτο σας κουνέλι ή ίσως έχετε ήδη κουνέλι κι επιθυμείτε να αποκτήσετε περισσότερες γνώσεις, ώστε να το κατανοήσετε καλύτερα.
Συνίσταται να έχετε το κουνέλι σας μέσα στο σπίτι παρά έξω. Τα κουνέλια είναι έξυπνα και κοινωνικά ζώα, τα οποία χρειάζονται στοργή και μπορούν να εξελιχθούν σε θαυμάσια ζώα συντροφιάς, αν τους δοθεί η ευκαιρία να επικοινωνούν με τους ανθρώπους που αποτελούν την οικογένειά τους.
Τα θετικά της στείρωσης
Αν και τα περισσότερα κουνέλια χρησιμοποιούν το ειδικό κουτί για τις ανάγκες τους, οι ορμόνες μπορεί να κάνουν τα μη στειρωμένα κουνέλια να «μαρκάρουν την περιοχή τους». Η στείρωση βελτιώνει τη συνήθεια του κουνελιού να χρησιμοποιεί το κουτί για τις ανάγκες του, μειώνει την τάση του να μασουλάει και να δαγκώνει διάφορα αντικείμενα, μειώνει την επιθετικότητα της χωρικότητας και παρέχει στο κουνέλι σας μια ευτυχισμένη και μεγαλύτερης διάρκειας ζωή. Η στείρωση πρέπει να γίνει, κατά κανόνα, μεταξύ 3.5 και 6 μηνών, ανάλογα με τη σεξουαλική ωριμότητα του κουνελιού, από έμπειρο εξειδικευμένο κτηνίατρο. Για κουνέλια άνω των 2 ετών, χρειάζεται πρώτα ένας πλήρης κτηνιατρικός έλεγχος.
Εκπαιδεύοντας το κουνέλι να ζει μέσα στο σπίτι
Τα κουνέλια μπορούν να τρέχουν ελεύθερα μέσα στο σπίτι. ‘Όμως είναι καλύτερο για τα περισσότερα και απαραίτητο για μερικά να ξεκινήσουν με ένα κλουβί. Για να μετατρέψετε το χρόνο μέσα στο κλουβί σε χρόνο εκμάθησης, στερεώστε ένα πλαστικό κουτί για τις ανάγκες του στη γωνία του κλουβιού την οποία διαλέγει για «την τουαλέτα του». Μόλις μάθει να χρησιμοποιεί με συνέπεια το κουτί του, τότε μπορείτε να του παρέχετε μεγαλύτερη ελευθερία. Μπορείτε να τοποθετήσετε περισσότερα κουτιά για τις ανάγκες του στις γωνίες του χώρου όπου τρέχει ελεύθερο. ΠΡΟΣΟΧΗ: Χρησιμοποιείτε ΜΟΝΟΝ τακτικές επιβράβευσης (χάδια και ασφαλείς λιχουδιές) – ΠΟΤΕ τιμωρία ή βία [Σημ: εκτός του ότι η βία είναι απάνθρωπη, τέτοιες μέθοδοι δεν έχουν και καμία αποτελεσματικότητα στα κουνέλια].
Προστασία του χώρου
Το να λάβετε τα κατάλληλα προστατευτικά μέτρα στο σπίτι σας είναι απαραίτητη διαδικασία, αν ζείτε με κατοικίδιο κουνέλι. Είναι ενστικτώδης και φυσική συμπεριφορά για τα κουνέλια να μασάνε έπιπλα, χαλιά, κουρτίνες και, ακόμα πιο επικίνδυνο, ηλεκτρικά καλώδια. Τα καλώδια πρέπει να καλύπτονται, ώστε το κουνέλι να μη μπορεί να τα προσεγγίσει. Καλώδια που είναι εκτεθειμένα μπορούν να καλυφθούν με πλαστικό σπιράλ που μπορείτε να βρείτε σε μαγαζιά που πουλάνε ηλεκτρολογικό υλικό. Ανοίξτε το σπιράλ κατά το μήκος του μ’ένα μαχαίρι και περάστε μέσα το καλώδιο που θέλετε να καλύψετε.
Κατοικίδια κουνέλια και άλλα ζώα
Τα κατοικίδια κουνέλια μπορούν να τα πάνε θαυμάσια με τις γάτες που ζουν μέσα στο σπίτι και κάποια σκυλιά (όχι όλα). Τα σκυλιά θα πρέπει να έχουν πρώτα εκπαιδευτεί ώστε ν’ ακούνε σε εντολές πριν τα εμπιστευθείτε στον ίδιο χώρο με ένα κουνέλι και, ακόμα και τότε, θα χρειαστεί μόνιμη επίβλεψη εκ μέρους σας, για να ελέγξετε την τάση του σκύλου (και, περισσότερο, του κουταβιού) να παίξει αδέξια και άγαρμπα με το κουνέλι σας. Είναι ευκολότερη η συμβίωση με ένα δεύτερο κουνέλι, αν τα κουνέλια σας είναι στειρωμένα, ενήλικα, του αντιθέτου φύλου και τα έχετε αφήσει, πάντα υπό την επίβλεψή σας, να έλθουν σε επαφή για μικρά χρονικά διαστήματα σε ουδέτερο και άγνωστο έδαφος και για τα δύο κουνέλια ([Σημ: αυτό γίνεται για να αποφευχθούν οι καυγάδες χωρικότητας].
Συνήθη προβλήματα υγείας
Γαστρεντερική στάση
Επειδή τα κουνέλια πλένονται συνέχεια με την γλώσσα τους, δύναται να συσσωρευτούν στο γαστρεντερικό τους σύστημα μάζες από μαλλί, όπως γίνεται στις γάτες. Αντίθετα, όμως, με τις γάτες, τα κουνέλια δεν μπορούν να κάνουν εμετό και, αν καταπιούν μεγάλη ποσότητα τριχώματος, μπορεί να προκληθεί θανατηφόρος ειλεός (δηλ. τελεία απόφραξη του εντέρου). Τα κουνέλια μπορούν επίσης να αναπτύξουν γαστρεντερική στάση (μερική απόφραξη ή πολύ αργή λειτουργία του γαστρεντερικού), που παρουσιάζει σχεδόν τα ίδια συμπτώματα με τον ειλεό.
Αν το κουνέλι σας έχει ανορεξία και το μέγεθος των κοπράνων του είναι μικρότερο απ’ το συνήθισμένο, απευθυνθείτε αμέσως στον εξειδικευμένο κτηνίατρο.
Πρόληψη: Βουρτσίζετε συνεχώς το κουνέλι σας κυρίως κατά τις περιόδους που αλλάζει τρίχωμα (έτσι, καταπίνει μικρότερες ποσότητες τριχώματος), παρέχετέ του το χώρο και το χρόνο για άσκηση –τουλάχιστον 30 ώρες την εβδομάδα, δώστε του καθημερινά απεριόριστη ποσότητα άχυρου, προσθέστε σταδιακά φρέσκα λαχανικά στην διατροφή του.
Βακτηριδιακή ανισορροπία
Το γαστρεντερικό σύστημα του κουνελιού κατοικείται από ευεργετικά για την υγεία του βακτηρίδια. Αν η ισορροπία του πληθυσμού αυτών των «καλών» βακτηριδίων διαταραχθεί από μπαγιάτικο φαγητό ή από απότομη μεταβολή στην διατροφή του, βλαβερά βακτηρίδια παίρνουν τον έλεγχο του γαστρεντερικού συστήματος και το κουνέλι πεθαίνει.
Πρόληψη: Φυλάσσετε τις τροφές του κουνελιού σας σε ξηρό και δροσερό μέρος και κάνετε τις όποιες διαιτητικές μεταβολές με πολύ αργό ρυθμό, σταδιακά, δίνοντας την όποια νέα τροφή σε μικρή ποσότητα, αυξάνοντας σιγά-σιγά για αρκετό χρονικό διάστημα. Αν δεν ακούσετε έντονους γαστρεντερικούς ήχους («γουργούρισμα») ή δεν δείτε διάρροια (μαλακά, γλοιώδη κόπρανα) μέσα σε 24 ώρες, η νέα τροφή μπορεί να συνεχίσει να χορηγείται. Αν το κουνέλι σας ζει σε εξωτερικό χώρο, ελέγξτε το χώρο για τυχόν εντομοκτόνα και τοξικά φυτά.
Μολυσματικά βακτηρίδια
Πολλές ασθένειες των κουνελιών οφείλονται σε βακτηρίδια, όχι ιούς, και μπορούν να θεραπευτούν με χορήγηση αντιβιοτικών. Αν το κουνέλι σας παρουσιάζει συμπτώματα που μοιάζουν με «κρυολόγημα», πηγαίνετε αμέσως σε κτηνίατρο, ο οποίος να γνωρίζει ποια αντιβιοτικά είναι ασφαλή για τα κουνέλια. Δεν πρέπει να χορηγείται ΠΟΤΕ αμοξικυλλίνη (amoxicillin) στα κουνέλια, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να εξοντωθούν τα «καλά» βακτηρίδια του γαστρεντερικού του συστήματος.
Εξαρτάται από σας:
- Βρείτε έναν καλό και έμπειρο στα κουνέλια κτηνίατρο πριν εμφανιστεί κάποιο πρόβλημα.
- Αν το κουνέλι σας υποστεί επίθεση από κάποιο αρπακτικό, πηγαίνετε αμέσως στον κτηνίατρο για έλεγχο, ακόμα κι αν δεν φέρει εμφανή τραύματα.
- Ελέγχετε τακτικά τα μάτια, τη μύτη, τα αυτιά, τα δόντια, το βάρος, την όρεξη για φαγητό, τα ούρα και τα κόπρανα.
Σημάδια κινδύνου
ΜΗΝ χάσετε καθόλου χρόνο, καλέστε ΑΜΕΣΩΣ τον κτηνίατρο, αν δείτε:
Διάρροια
Ξαφνική απώλεια όρεξης με τυμπανισμό και έντονους κοιλιακούς ήχους («γουργούρισμα»)
Απώλεια όρεξης συνοδευόμενη από δύσπνοια
Απώλεια όρεξης συνοδευόμενη από συνάχι
Κεφάλι που γέρνει απ’ τη μια μεριά
Ακράτεια (πίσω πόδια βρεγμένα από ούρα)
Κύστεις, όγκους ή οιδήματα οπουδήποτε στο σώμα
Οποιαδήποτε απότομη αλλαγή συμπεριφοράς
Τι πρέπει να έχετε
ΟΙΚΟΣΚΕΥΗ
Ευρύχωρο κλουβί
Πλαστικό κουτί για τις ανάγκες του
Μπολ ξηράς τροφής
Μπολ ή/και μπουκάλι νερού
Παιγνίδια (για να μασάει και να πετάει)
Κλουβί μεταφοράς
ΧΩΡΟΣ ΑΣΚΗΣΗΣ
Εσωτερικός
Δωμάτιο κατάλληλα προστατευμένο
Κουτιά για τις ανάγκες του
Παιχνίδια (για να μασάει και να σκάβει)
Εξωτερικός
Περιφραγμένος χώρος παιχνιδιού με πάτωμα
ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ
Ξηρά τροφή σε περιορισμένη ημερήσια ποσότητα
Φρέσκο καθαρό νερό
Άχυρο σε απεριόριστη ποσότητα (για να προσλαμβάνει τις απαραίτητες για την χώνεψη φυτικές ίνες και για να μασάει, περνώντας, παράλληλα και τον χρόνο του δημιουργικά)
Φρέσκα λαχανικά/λίγο φρούτο (προσθέστε τα σταδιακά)
Ξύλο (για να μασάει και ν’ απασχολείται)
Πολλαπλά ένζυμα (βοηθητικό χώνεψης)
Υπακτικό (κατόπιν ιατρικής συμβουλής, για την προώθηση μάζας τριχώματος εντός του γαστρεντερικού)
ΠΕΡΙΠΟΙΗΣΗ
Τσατσάρα για ψείρες
Βούρτσα
Προϊόντα για αντιμετώπιση των ψύλλων ασφαλή για κουνέλια (ΟΧΙ TO FRONTLINE)
Νυχοκόπτης για μικρά ζώα
ΔΙΑΦΟΡΑ
Απορροφητικό υλικό για τις ανάγκες του (litter) χωρίς σκόνη (ΟΧΙ πριονίδι)
Σκούπα και φαράσι
Άσπρο ξύδι (για απολύμανση κι αφαίρεση λεκέδων από ούρα)
Εφημερίδες